در فاصله بین متن کتاب‌ و متن واقعیت، خیالاتی خام موج می‌زند، که تنها با حضور در جمع و در دل جمعیت‌ها، پخته می‌شود. بعد از تکانه جنگ، تمایلم به‌ حضور در میان مردم و محل‌های حضور جمعی آنان بیشتر شده است. قبلاً عادت داشتم مسیرهای عبور و مرور شهری را با تاکسی و ماشین شخصی طی کنم، اما اکنون اشتیاقی درونی مرا به حضور در جمعیت‌ها می‌کشاند.‌ حالا با اتوبوس و مترو بیشتر از قبل آشنا شده‌ام و قدرشان را می‌دانم.

حضور نویسندگان کودک، امضا گرفتن از آنان و مکالمه‌ بچه‌ها با داستان‌پردازان، نشانه‌هایی از بازسازی پیوند میان تخیل و واقعیت است. اگرچه بزرگسالان به دنبال درمان‌اند، کودکان هنوز به دنبال رویا هستند. این ۲ میل، ۲ روی یک آینده‌اند.

هویت جمعی تنها از گذشته شکل نمی‌گیرد، بلکه آینده نیز در همین روایت‌ها ساخته می‌شود

بیت‌الحکمه در بغداد، دارالعلم در قاهره و مدارس نظامیه در نیشابور و بغداد، بیش از آنکه مراکز قدرت سیاسی باشند، نماد تسلط بر فضای دانایی بودند.

وقتی کتابی خوانده می‌شود، در واقع فردی وارد گفت‌وگویی طولانی با گذشته، حال و آینده جامعه‌اش می‌شود. این گفت‌وگو است که فرهنگ می‌سازد. جامعه‌ای که در آن کتاب خوانده نمی‌شود، اندیشه همواره در سطح باقی می‌ماند و جامعه‌ای که اندیشه‌اش سطحی است، توسعه‌اش نیز سطحی خواهد بود.