در سطح فردی، دوران نوجوانی معمولا مرحله‌ای حساس است که فرد از هویت کودکی فاصله می‌گیرد، اما هنوز به هویت ساخت‌یافته جوانی نرسیده است

تاریخ ملت‌ها را نه فقط با فتوحات و فرمانروایی‌ها بلکه با لحظاتی می‌سنجند که در آن، ملت چون یک تن واحد در برابر تهدید ایستاده و از خویشتن دفاع کرده است. آنجا که کینه‌ها کنار گذاشته می‌شود، اختلافات رنگ می‌بازد و «ما» بر فراز هر «من» یا «او» قرار می‌گیرد، آنجا قلمرو هویت شکل می‌گیرد. در جنگ ۱۲ روزه، با همه شدت آنچه بر ملت ایران گذشت، با همه طراحی‌های پیچیده عملیات روانی و شکاف‌اندازی دشمنان و با همه فشارهای بیرونی و اختلالات درونی، یک واقعیت بیش از هر چیز رخ نمود: مردم ایران هنوز می‌توانند متحد شوند؛ اگر تهدید واقعی باشد و روایتِ وطن و ایمان روشن.

هویت ملی و دینی یک ملت، فقط یک باور فرهنگی یا یک عنصر روان‌شناختی نیست؛ بلکه زیرساخت اصلی تمدن‌سازی و بستر پایداری سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است

جنگ‌ها اگرچه در ظاهر ویرانی می‌آورند، اما گاه در بطن خود سازندگی معنوی، فرهنگی و تمدنی را نهفته دارند.

جنگ و منازعه پیوسته و پیچیده میان ایران و رژیم صهیونیستی، به عنوان دو بازیگر مهم در معادلات منطقه‌ای و جهانی، از گذشته تاثیری ژرف و بنیادین بر فضای اجتماعی و سیاسی ایران مابعد انقلاب گذاشته است. چراکه پیش از انقلاب، روابط ایران و رژیم صهیونیستی، نزدیک و دوستانه بود.

یکی از مباحث بنیادین در منظومه‌ فکری رهبر انقلاب اسلامی مدظله‌العالی، مسئله‌ «هویت ملی» و نسبت آن با اندیشه‌ دینی و تمدن اسلامی‌ایرانی است؛ موضوعی که متاسفانه گاه مغفول مانده یا صرفا به‌صورت مقطعی و شعاری بدان نگریسته شده.

از هزار توی تاریخ ایران که عبور کنیم، همواره رد پای دشمنان خارجی، بیگانگان طماع و مهاجمان آزمند را می‌یابیم که آمده‌اند تا بر «هستی ما» یورش برند، اما بی‌آنکه خود بدانند، «هویت ما» را سخت‌تر و استوارتر کرده‌اند.

آنچه در این مواجهه تاریخی رخ داد، صرفا یک تقابل نظامی نبود، بلکه پرده‌ای از تحولی عمیق در خودآگاهی تمدنی ما را کنار زد.