تحولات پرشتاب غرب آسیا طی سال‌های اخیر، به‌ویژه از جنگ غزه تا جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه جمهوری اسلامی ایران، نشان می‌دهد که منطق اصلی درگیری‌ها از سطح صرفا نظامی، به سطحی عمیق‌تر یعنی جنگ روایت‌ها و نبرد شناختی منتقل شده است.

کاربرد مکرر واژگان و استعاره‌های نظامی در بیانات رهبر انقلاب برای توصیف وضعیت رسانه‌ای امروز، یک انتخاب صرفا بلاغی یا احساسی نیست؛ بلکه نشانه‌ای روشن از دگرگونی ماهیت منازعه در جهان معاصر است.

یکی از بدیهیات اندیشه سیاسی و اجتماعی اسلام آن است که پیروزی بر دشمن بدون اتحاد، امری ناممکن است. مقام رهبری نیز بعد از جنگ ۱۲ روزه، بر این امر تاکید ویژه داشتند.

در صحنه پیچیده روابط بین‌الملل امروز، هوش‌مصنوعی از جایگاه یک نوآوری تکنولوژیک فراتر رفته و به عاملی تعیین‌کننده در بازتعامل قدرت و فرهنگ تبدیل شده است. این پدیده با قابلیت بی‌نظیر در پردازش اطلاعات، خلق روایت و هدایت افکار، در حال ایفای نقشی حیاتی به عنوان یک «ابزار جنگ روایی» است که می‌تواند مختصات هویتی و الگوی زیست اسلامی-ایرانی را دگرگون سازد.

دشمن در جهان معاصر، دیگر آن موجود قابل‌تشخیص با لباس نظامی و پرچم بیگانه نیست. او تغییر چهره داده است: از اشغالگر به تغییردهنده ذهن تبدیل شده؛ از بمب و تانک به رسانه و روایت مهاجرت کرده است. این دگرگونی تصادفی نیست؛ نتیجه محاسبه‌ای دقیق است که بر مبنای واقعیت‌های جهان جدید بنا شده است؛ جهانی که در آن تسلط نظامی دیگر تضمین‌کننده سلطه پایدار نیست، اما تسلط بر فکر و تاریخ می‌تواند نسل‌ها را بی‌صدا در مدار تبعیت نگه دارد.

عبور از وضعیت نه‌جنگ ‌نه‌صلح، یعنی خروج از میدان طراحی‌شده‌ دشمن و بازگشت به میدان ابتکار ملت.

جنگ‌ها تمام می‌شوند، اما حافظه تاریخی مردم جنگ‌زده چطور؟ حقیقت آن است که آنچه در میدان رقم می‌خورد، اگر در حافظه جمعی ثبت نشود، به سرعت در هیاهوی روزمرگی محو خواهد شد. هشت سال دفاع مقدس ما به برکت همان حافظه‌سازی نهادی و روایت‌های مکتوب، فیلم‌های مستند، خاطرات و آثار هنری باقی ماند. اما امروز با تجربه «۱۲ روز دفاع مقدس»، پرسش تازه‌ای پیش روی ماست که این بار میراث جنگ در کجا و چگونه ذخیره خواهد شد؟

هشت سال دفاع مقدس، گنجینه‌ای است که هویت ما را شکل داده است. اما آیا هنوز این گنجینه، در قاب اسارت معنا گرفتار نیامده است؟ جایی که مفاهیمی چون ایثار، شهادت و مقاومت، چنان در کلیشه‌های تکراری حبس شده‌اند که دیگر کشش و انگیزه لازم را برای نسلی که در عصر ارتباطات و فضای مجازی تنفس می‌کند، ندارند. در این میان، ۱۲ روز دفاع مقدس یا همان عملیات وعده صادق، نه فقط یک واقعه تاریخی بلکه آینه‌ای شد که نشان داد روحیه مقاومت، با ابزار و زبانی نوین، همچنان زنده است و می‌تواند، نه فقط مخاطب، بلکه کنشگر را به میدان بیاورد.