با آغاز عملیات وعده صادق ۳ از ۲۳ خردادماه، صحنه جنگ ایران و اسرائیل، شکل جدید و چندلایه‌ای به خود گرفته است؛ جنگی که افزون بر عرصه نظامی، به‌ویژه در بعد رسانه‌ای و روانی اهمیت راهبردی دارد.

از نگاه بیرون، ایران فقط کشوری در خاورمیانه است؛ با تاریخی طولانی، منابعی غنی و مردمی سخت‌کوش. اما آنچه دشمنان ما را بیش از هر سلاح و سامانه‌ای نگران می‌کند، چیزی در سطح زمین نیست. در عمق است. در ریشه‌هایی است که در دل مردم دوانده شده‌اند. در ایمانی که اگر خانه‌ای بسوزد، خاکسترش را هم دوباره آباد می‌کند. در مقاومتی که نه بر تابلوها که بر پیشانی پینه‌بسته مردی در خوزستان، بر صورت گردگرفته دختری در سیستان و بر قطرات عرق یک پرستار در بیمارستان نقش بسته است.

جنگ فقط آتش و دود نیست. گاهی هیچ گلوله‌ای شلیک نمی‌شود اما روح‌ها زخمی می‌شوند. این همان جنگی است که از سال‌ها پیش آغاز شده؛ جنگی خاموش اما همه‌گیر. نامش را «جنگ روایت‌ها» گذاشته‌اند؛ اما در حقیقت این جنگ بر سر حقیقت است. در این میدان دشمن نه با تانک و پهپاد بلکه با خبر جعلی و تصویر دست‌کاری‌شده وارد می‌شود.

آنچه دشمن نمی‌فهمد، دقیقا همان چیزی است که ایران را شکست‌ناپذیر کرده. نه زرادخانه‌ها، نه سامانه‌های پدافندی، نه شبکه‌های دیپلماتیک؛ بلکه اراده. آن «روح قوی» که در ژرفای این سرزمین جریان دارد؛ روحی که از قلب مردم برخاسته، در عقل نظام نهادینه‌شده و در افق آینده‌اش تمدنی بزرگ است.

در این هنگامه جنگ که هیاهوی رسانه‌های سلطه‌طلب، تاریکی را به جای حقیقت روایت می‌کنند، آنچه آرام و مقتدر بر خاک ایران می‌درخشد، نه شعله‌ور شدن خشم که فروزنده‌ شدن امید است.

در ساحت نبردهای نوین، میدان حقیقی قدرت، نه صرفا جولانگاه جنگ‌افزارها، بلکه آوردگاه اراده‌ها، روایت‌ها و راهبردها است. در منازعات تمدنی، هرگاه یک کنش سیاسی امنیتی، از مرز تقابل نظامی عبور کرده و وارد افق معنابخشی به نسبت قدرت و هویت می‌شود. آن لحظه نه «رویداد»، بلکه «حادثه موسس» است؛ آن کنش نه «پاسخ»، بلکه «بازتعریف» است. مواجهه ایران با رژیم صهیونیستی دقیقا در همین سپهر قابل تحلیل است؛ سپهری که در آن، محور تقابل، نه صرف قدرت آتش، بلکه مرجعیت در تعریف قدرت است.

در سال‌های اخیر، نقدهایی نسبت به مناسک دینی و آیین‌های جمعی در جامعه ما مطرح شده که در جای خود درخور تامل است. یکی از این نقدها که با زبان سنجیده و دغدغه‌مند در قالب مفاهیمی چون «توده‌سازی آیینی»، «نمایش مناسکی»، یا «از خودبیگانگی جمعی» بیان می‌شود، بر خطرات یکسان‌سازی فرهنگی، بهره‌برداری رسانه‌ای و ازمیان‌رفتن خرده‌هویت‌های دینی تاکید دارد. این نگاه که عموما برگرفته از سنت انتقادی جامعه‌شناسی مدرن بوده، حساس به قدرت، نگران هژمونی و شنوا نسبت به صداهای حاشیه‌ای است.

چند سالی است ادبیات پرحجمی توسط ژورنال‌های هنر و معماری و نشریات مرتبط به فضاهای شهری، با موضوع «مصرف فضایی» تولید و منتشر می‌شود.