در دیدار اخیر با اعضای هیات دولت (۱۶/۰۶/۱۴۰۴)، مقام رهبری دو جمله کلیدی بیان کردند که در کنار هم، نقشه راه خروج از بحران کنونی را ترسیم می‌کنند: «دوستانی از مسئولان که با مردم حرف می‌زنند، راوی قدرت و قوت کشور باشند، راوی ضعف‌ها نباشند» و «مهم‌ترین مولفه‌های قدرت ملی، روحیه و انگیزه و یکپارچگی ملت است.» کنار هم قرار دادن این دو جمله، ما را به یک نتیجه می‌رساند: یکپارچگی ملی، در سایه روایتگری امیدآفرین شکل‌می‌گیرد.

خدا می‌گیرد از ما غصه دنیای شیرین را .:. به ما در فاطمیه، در محرّم شور می‌بخشد

در جهان امروز، جنگ‌ها دیگر لزوما با گلوله و موشک آغاز نمی‌شوند؛ اکنون آتش جنگ با یک تیتر، یک شایعه، یا یک ترس پنهان در ذهن‌ها افروخته می‌شود. دشمن برای ایران، دیگر به‌دنبال یک نبرد نظامی نیست؛ او می‌خواهد ما را در وضعیت «بی‌تصمیمی» نگه دارد، در همان مرزی که نه‌امیدی برای حرکت باقی می‌ماند و نه اراده‌ای برای مقاومت. این همان «نه جنگ، نه صلح» است؛ وضعیتی که ظاهرش آرام است، اما در باطن، همه‌چیز را می‌پوساند.

تعلیق، چه در هنر و چه در سیاست، زمانی اثرگذار و سازنده است که مقطعی، کنترل‌شده و هدفمند باشد. همان‌گونه که آلفرد هیچکاک در تحلیل سینمایی خود اشاره کرده، تعلیق مانند فنری است که باید گاه آزاد شود؛ فشار ممتد بر آن باعث شکست آن و از بین رفتن اثرگذاری می‌شود. در سیاست نیز، تعلیق دائمی می‌تواند به همان میزان مخرب باشد؛ زیرا ظرفیت تصمیم‌گیری، انسجام داخلی و مشروعیت مدیریتی را تحلیل می‌برد.

جامعه ایران پس از تجربه‌های متوالی بحران در دهه‌های گذشته، در وضعیتی ایستاده که نه درگیر جنگ آشکار است و نه از ثبات و امید کامل برخوردار. این وضعیت، که می‌توان آن را نوعی آنومی آرام یا منطقه خاکستری نامید، یک تعلیق روانی و اجتماعی ایجاد کرده است.

نه صدای توپ می‌آید، نه آژیر خطر، اما میدان پر از اضطراب و تعلیق است. دشمن می‌خواهد ما را در وضعیت «نه جنگ، نه صلح» نگه دارد؛ وضعیتی که در آن، تصمیم‌ها به تعویق می‌افتد، امیدها فرسوده می‌شود و جامعه آرام‌آرام به رکود ذهنی عادت می‌کند.

در روزگار ما، دشمنی که آشکارا علیه کشور می‌جنگد، گاهی ناگزیر از نبرد مستقیم می‌شود؛ اما آنکه خطرناک‌تر است، دشمنی است که راه‌های ظریف‌تر و روان‌شناختی را برمی‌گزیند. تجربه‌های تاریخی نشان داده است که یکی از موثرترین تکنیک‌های تضعیف یک ملت، وارد کردن آن در حالت بلاتکلیفی است. امروز، بزرگ‌ترین بلاتکلیفی که کشور را تهدید می‌کند معلق گذاشتن جامعه میان «نه جنگ و نه صلح» است.

در فاصله بین متن کتاب‌ و متن واقعیت، خیالاتی خام موج می‌زند، که تنها با حضور در جمع و در دل جمعیت‌ها، پخته می‌شود. بعد از تکانه جنگ، تمایلم به‌ حضور در میان مردم و محل‌های حضور جمعی آنان بیشتر شده است. قبلاً عادت داشتم مسیرهای عبور و مرور شهری را با تاکسی و ماشین شخصی طی کنم، اما اکنون اشتیاقی درونی مرا به حضور در جمعیت‌ها می‌کشاند.‌ حالا با اتوبوس و مترو بیشتر از قبل آشنا شده‌ام و قدرشان را می‌دانم.